5. nov, 2014

Liberation Route Europe (www.liberationroute.nl)

De Liberation Route Europe (LRE) is een internationale herdenkingsroute die de opmars volgt van de westerse geallieerden. ‘De route richt zich op de bevrijding van het Europese vasteland van de nationaal-socialistische bezetter’. In combinatie met ‘innovatieve, duurzame toeristische producten en arrangementen’ moet de route de geallieerde opmars zichtbaar en toegankelijk maken. De route loopt van Engeland naar Normandië en via de Ardennen, Brabant, Arnhem en  Nijmegen naar Berlijn. Het gaat dus voornamelijk om herdenkings- en bevrijdingstoerisme ‘op het snijvlak van geschiedenis en toerisme’.

Helaas blijft het onderdeel geschiedenis inhoudelijk ver beneden de maat. Terwijl 'erkende historici uit heel Europa' de historische inhoud beoordelen, aldus LRE. Het gaat natuurlijk om deskundige historici. Zowel de route als het einddoel is een geschiedvervalsing. De westerse geallieerden rukten immers op over een breed front van de kuststrook tot Bazel; aanvankelijk naar de Rijn, vervolgens naar de Elbe. De Liberation Route volgt slechts de opmars van de Noordelijke Legergroep onder Montgomery. De opmars van de Centrale Legergroep onder generaal Bradley en die van de Zuidelijke Legergroep onder generaal Devers blijven buiten beschouwing. De bij de opmars over een breed front behorende aanvalsrichting ten zuiden van de Ardennen blijft daardoor ook onvermeld. De route verbindt dan ook niet de belangrijkste regio’s tijdens de geallieerde opmars. De regio Arnhem-Nijmegen kan vrijwel buiten beschouwing blijven vanwege de binnen vier dagen totaal mislukte operatie Market Garden. De route naar het IJsselmeer was een doodlopende weg gebleken en de mislukte operatie had geen enkel waardevol resultaat. Berlijn was niet het einddoel van de geallieerden. Montgomery droomde er begin september 1944 van. 

De tweede geschiedvervalsing is de onvoorwaardelijke Duitse capitulatie op 8 mei 1945 in Berlijn. Duitsland kon niet capituleren omdat de geallieerden het Duitse staatshoofd en de regering niet erkenden. Capitulatie was slechts mogelijk door Duitse strijdkrachten. Maandag 7 mei 1945 ondertekende Generaloberst Alfred Jodl  in Reims de onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse troepen op alle fronten aan de geallieerden. De volgende dag ratificeerde Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel in Berlijn tegenover het Rode Leger die militaire capitulatie in Reims; een tegemoetkoming aan een wantrouwende Stalin. 

De geschiedvervalsing van de officiële Duitse capitulatie 8 mei 1945 in Berlijn  is ook opgenomen in de reizende tentoonstelling Routes of Liberation: European Legacies of the Second World War. Deze tentoonstelling vermeldt zelfs de formele overgave van de Duitse troepen in Reims niet. De tentoonstelling gebruikt wel nog steeds de mythe van Kate ter Horst uit Oosterbeek als ‘Engel van Arnhem’. De 'Engel van Oosterbeek' had echter helemaal geen tijd en reden om naar Arnhem te gaan. Begrijpelijk is natuurlijk wel dat sommige veteranen het verschil tussen Oosterbeek en Arnhem niet zagen.

De derde geschiedvervalsing is de capitulatie van de Duitse troepen in Nederland op 5 mei 1945 in Wageningen. Na onderhandelingen over die capitulatie volgde ondertekening van het capitulatiedocument op 6 mei, aldus LRE. In Wageningen vond zaterdag 5 mei echter slechts de ondertekening plaats van overgavebevelen (Orders on the Surrender). Ter implementatie van de militaire onvoorwaardelijke capitulatie op de Lüneburger Heide op 4 mei. Over onvoorwaardelijke capitulaties en implementaties daarvan vinden uiteraard geen onderhandelingen plaats. 

De website bevat tal van historische mythen en andere onjuistheden. Kritiekloos is gebruik gemaakt van Ryans ‘Een brug te ver’. Operatie Market Garden was geen bevrijdingsoperatie en de geallieerde opmarsroute geen bevrijdingsroute maar een gewone opmars op weg naar een doel. De door luchtlandingstroepen beschermde opmarsroute of Corridor liep niet tot de Neder-Rijn maar tot de Waal. Doelen van operatie Market Garden waren niet de verovering van bruggen over de grote rivieren; de bevrijding van Nederland en een snelle opmars naar Berlijn. Bruggen veiligstellen was het doel van operatie Market, dus van parachutisten en zweefvliegtuiginfanteristen. Die operatie was niet de grootste luchtlandingsoperatie ooit. Operatie Garden werd niet uitgevoerd door het Engelse 30ste legerkorps, maar door het Britse Tweede Leger. Het 8ste en 12de legerkorps van dit leger zorgden voor flankdekking. Operatie Market Garden eindigde niet bij de Rijnbrug ten zuiden van Arnhem (foto). Die brug was geen hoofddoel van operatie Market Garden, maar een doel van de luchtlandingstroepen (operatie Market) ten noorden van de Neder-Rijn. Het was voor hen geen ‘brug te ver’. Hun einddoel was de vorming van een bruggenhoofd tussen de Westerbouwing en Westervoort. Hun strijd duurde niet, zoals velen beweren, van 17 tot 26 september 1944. Market mislukte al 19 september in de buurt van het Sint Elisabeths Gasthuis. Garden mislukte 21 september 1944 ten zuiden van Elst. Een ‘slag om Arnhem’ is een mythe. Lichtbewapende parachutisten en zweefvliegtuiginfanteristen zonder artillerie- en luchtsteun kunnen immers geen slag leveren met een tegenstander met (pantser)voertuigen en zware wapens. Bovendien was Arnhem helemaal geen doel. De ‘slag om Nijmegen’ is ook een mythe. Juist is te spreken over de ‘slag om de Waalbruggen’ ten noorden van Nijmegen. Nijmegen was helemaal geen doel van operatie Market en verovering van de Waalbrugen had de laagste prioriteit.

Zondag 17 september bereikte alleen de eerste groep parachutisten de Rijnbrug, aldus LRE. Het 2de parachutistenbataljon onder luitenant-kolonel John Frost was aangewezen voor het afsluiten van de noordelijke en zuidelijke toegangen naar de spoor-, de schip- en de verkeersbrug. De andere bataljons hadden andere taken. De blokkade bij Koevering van 24 tot 26 september was niet de doodsteek voor operatie Market Garden. Die operatie was immers 21 september al volledig mislukt. De troepen ten zuiden van de Waal waren al dagen bezig met voorbereidingen voor operatie Gatwick (opmars naar Wesel). Een mythe is dat operatie Market Garden gedeeltelijk is geslaagd. Geen enkel doel van operatie Market Garden is bereikt. De wel bereikte tactische doelen van deeloperatie Market waren middel voor de opmars van operatie Garden. De luchtlandingstroepen moesten immers tot de Waal een loper leggen voor de grondstrijdkrachten. Bevrijden van gebied was geen doel van operatie Market Garden.

Helaas nemen anderen, waaronder  www.marketgarden70.nl; www.wegnaardebevrijding.nl en NC Magazine van Nationaal Comité 4 en 5 mei, gegevens van deze website van LRE kritiekloos over.