12. nov, 2014

Teloorgang van Vrijheidsmuseum WOII (www.vrijheidsmuseumwo2.nl)

In 2010 namen regionale oorlogsmusea het initiatief tot oprichting van een nationaal vrijheidsmuseumWO2 in Nijmegen. Daar stond een gebouw leeg. Historisch onderzoek naar de meest geschikte plek voor het museum is niet verricht. Dan zou men immers niet bij Nijmegen zijn uitgekomen, maar wellicht in Zeeland. De ten onrechte vergeten strijd om de Westerschelde was immers veel belangrijker dan de binnen vier dagen mislukte operatie Market Garden. Het museum moet het Nederlandse verhaal vertellen van de Tweede Wereldoorlog, de herinnering aan die oorlog levend houden en bijdragen aan vieren van de vrijheid. Kernvragen zijn hoe de vrijheid verloren ging; hoe de vrijheid terugkwam en wat we moeten doen om de vrijheid te behouden. Die vragen zijn niet te beantwoorden met uitsluitend het Nederlandse verhaal van de oorlog. Ook de doelen zijn niet duidelijk. Naast vrijheid diende ook aandacht besteed te worden aan herdenken en bevrijding. Het museum heeft slechts een lokaal-regionale basis. Het zou een gebieds- en publiekstrekker zijn voor het herdenkings- en bevrijdingstoerisme in de regio Arnhem-Nijmegen. Het zou bovendien een ‘belangrijk bruggenhoofd’ vormen van de Liberation Route Europe. Kennelijk hebben de initiatiefnemers geen idee wat een bruggenhoofd is. Evenals Zeeland beschouwt de regio Arnhem-Nijmegen zich als het ‘Normandië van Nederland’; wat men daaronder ook moge verstaan. De regio is daarbij voornamelijk gericht op operatie Market Garden (foto) en beschouwt die ten onrechte als een bevrijdingsoperatie. De initiatiefnemers kijken voorts voornamelijk naar het lokaal-regionale belang van het nationale museum en te weinig naar de nationale basis en betekenis. Het had daardoor weinig draagvlak. Stakeholders waren slechts de provincie Gelderland, gemeente Nijmegen en het vfonds. (Nationaal fonds voor vrede, vrijheid en veteranenzorg); in normaal Nederlands belanghebbenden die invloed kunnen uitoefenen op het project. Het vfonds trok 31 oktober 2014 de toegezegde steun van zes miljoen euro in. De regionale besluitvorming duurde veel te lang. Een week later weigerde het oorlogsmuseum Overloon verdere samenwerking met de stichting tot oprichting van het vrijheidsmuseum. Het achtte het plan tot realisering van het vrijheidsmuseum ondeugdelijk. Al met al was het plan voor een nationaal vrijheidsmuseum in Nijmegen een lokaal-regionale miskleun. De vlag dekte de lading niet.