20. mrt, 2015

70 jaar WOII NIOD http://www.niod.knaw.nl/nl/70jaar-wo2

Ook het NIOD, instituut voor oorlogs-, holocaust- en genocidestudies, besteedt aandacht aan 70 jaar na de bevrijding. Het blikt terug op gebeurtenissen uit die oorlog. Aan de hand van Nederlandse kranten en weekbladen belicht het gebeurtenissen over de hele wereld die op de dag van publicatie zeventig jaar geleden plaatsvonden. 

Duidelijk is hoe weinig het NIOD zelf ervan af weet en hoe weinig onderzoek het doet. Nog niet weten wat het doel van operatie Market Garden was en waarom de bevolking van Arnhem moest evacueren. Het NIOD moest zich schamen. Het beweert zonder blikken of blozen dat Market Garden een gewaagde operatie was richting Duitsland om door te stoten naar het Ruhrgebied en ter afsluiting van de Duitse troepen in West-Nederland. Het strategische doel van die operatie was echter niet meer of minder dan vorming van een bruggenhoofd aan de andere kant van de Neder-Rijn tussen Arnhem en Nunspeet met het front naar het oosten. Dit bruggenhoofd moest diepe uitlopers (bruggenhoofden) hebben over de IJssel bij Zwolle, Deventer, Zutphen en Doesburg. Een bijkomende tactisch doel was de afsluiting van de Duitse troepen en hun lanceerbases voor V2-raketten in het westen van Nederland.

Evacuatie van Arnhem van 23 tot 25 september 1944 was omdat de stad na Market Garden frontstad was geworden. Onzin. De Duitse legerleiding vreesde een nieuw geallieerd offensief na de luchtlandingen 23 september bij Overasselt; het begin van de strijd om Elst (van 23 tot 25 september) en steeds meer zware artillerie die vanuit Nijmegen Arnhem kon bereiken. De Duitsers wilden een vrij schootveld hebben. Montgomery had  22 september na de mislukking van operatie Market Garden op 21 september gekozen voor operatie Gatwick gericht op de vorming van bruggenhoofden over de Rijn bij Wesel en Keulen.

Het besluit om in de nacht van 23 op 24 maart 1945 bij Wesel de Rijn over te steken, was niet 9 maar 3 maart genomen. ‘De campagne werd binnen een maand opgezet’ wekt de indruk dat alles snel moest verlopen. De Rijnoversteek vond echter pas drie weken later plaats. Na de oversteek konden de geallieerden beginnen aan de ‘opmars naar Berlijn’. De geallieerde hoofdaanvalsrichting naar de Elbe was in werkelijkheid Erfuhrt-Leipzig-Dresden. Het Rode Leger stond immers ongeveer veertig kilometer van Berlijn.

Te verwachten valt dat het NIOD ook rustig durft te beweren dat er in Wageningen een capitulatie is geweest. Het nut van de site is dat historici werk krijgen om het NIOD te vertellen wie es wirklich gewesen war. Wellicht hebben die historici wel wat anders te doen. Nuttig voor het NIOD zou zijn opruiming van de door Lou de Jong rondgestrooide mythen.