2. okt, 2015

Stichting Airborne Feelings i.s.m. RBT KAN en Stichting Liberation Route Europe, Slag om Arnhem.

Informatie over het slagveld in de gemeenten Ede, Renkum, Arnhem en Overbetuwe, 2015.

De informatie betreft onder meer wandel- en fietsroutes, kaarten, musea, monumenten, luisterplekken en historie. Helaas is de historische informatie voornamelijk geplaatst als onderdeel van herdenkings- en bevrijdingstoerisme. Daarin ligt gewoonlijk het accent meer op ervaren en beleven dan bieden van de juiste historische informatie. Er wordt dan ook kwistig gestrooid met mythen. Zelfs de beruchte geschiedvervalsing van een capitulatie in Wageningen ontbreekt niet.

Een mythe is dat doelen van operatie Market Garden waren de Rijnbrug bij Arnhem; Arnhem; bevrijding van Nederland; verovering van het Ruhrgebied en Berlijn en snel een einde aan de oorlog maken. Het strategische doel van operatie Market Garden was vestiging van een sterk bruggenhoofd op de Veluwe met diepe uitlopers over de IJssel. Tactische doelen waren het afsnijden van de Duitse troepen en hun lanceerbases voor V2-raketten in het westen van Nederland. Montgomery droomde van Berlijn, opperbevelhebber Eisenhower niet. Arnhem en de Rijnbrug waren geen operatiedoelen en konden dus geen brug te ver zijn; zeker niet blijken. Voor het Britse Tweede Leger was de vorming van een bruggenhoofd op de Veluwe een brug te ver; voor de 1ste Britse Luchtlandingsdivisie de vestiging van een bruggenhoofd aan weerszijden van de Neder-Rijn tussen de Westerbouwing en Westervoort; en voor Montgomery operatie Market Garden.

Ook slag om Arnhem en slagvelden zijn mythen. Arnhem was geen doel en lichtbewapende luchtlandingstroepen konden geen slag leveren met een zwaarbewapende tegenstander. Hartenstein was niet alleen Brits hoofdkwartier tijdens operatie Market ten noorden van de Neder-Rijn, maar ook na het mislukken van die operatie op 19 september. De troepen van Frost bereikten de brug niet, maar slechts gebouwen aan weerszijden van de noordelijke toegangsweg naar de brug. De foto geeft dan ook ten onrechte de brugoverspanning weer. De Polen werden niet ingezet tijdens de ‘slag om Arnhem’, maar pas na het mislukken van operatie Market Garden op 21 september 1944. 

Een blunder is het vermelden van de geschiedvervalsing van een capitulatie in Wageningen. De Duitse troepen in onder meer Nederland, Denemarken, Noordwest-Duitsland en Sleeswijk-Holstein capituleerden 4 mei 1945 op de Lüneburger Heide. Deze onvoorwaardelijke capitulatie trad 5 mei 1945 om 08.00 uur in werking, ook in Nederland. 

De auteurs gebruiken vier mythen over Wageningen: daar is de vrede getekend; Wageningen is daarom ‘stad der bevrijding’ en er vonden onderhandelingen plaats over voorwaarden van een capitulatie die 6 mei 1945 werd getekend. 

De geallieerden erkenden de Duitse regering niet. Die kon dus geen vrede tekenen. De geallieerden eisten uitsluitend onvoorwaardelijke militaire capitulaties. Over voorwaarden kon dus niet onderhandeld worden. De Duitse generaal Blaskowitz tekende 5 mei 1945 bevelen ter implementatie van de capitulatie op de Lüneburger Heide. Die betroffen onder meer informatie over geplaatste explosieven en mijnen; inlevering van voertuigen en concentratiegebieden voor troepen voor ontwapening en terugtocht naar Duitsland.

Onjuist gebruikt zijn: de Overbetuwe voor de Over-Betuwe en Engeland voor het Verenigd Koninkrijk.