3. nov, 2015

Stichting Liberation Route Europe, Luisterkei 52 in Wageningen.

De Stichting Liberation Route Europe plaatst luisterstenen met informatie over de Tweede Wereldoorlog. Sommige stenen bevatten veel mythen, vooral luisterplek 52 in het Bowlespark in Wageningen. De stichting heeft wel de klok horen luiden, maar weet niet waar de klepel hangt.

Mythen zijn dat operatie Market Garden gericht was op de bevrijding van Nederland en dat Duitse troepen bij Arnhem de geallieerde opmars wisten te stoppen. Operatie Market Garden was geen bevrijdingsoperatie. Het doel was vestiging van een sterk bruggenhoofd op de Veluwe. Duitse troepen stopten de geallieerde opmars 21 september 1944 ten zuiden van Elst. 

De titel ‘De Duitse capitulatie’ is onjuist. Duitsland kon niet capituleren, omdat de geallieerden het Duitse staatshoofd en zijn regering niet erkenden.  Uitsluitend onvoorwaardelijke militaire capitulaties waren mogelijk. Vrijdag 4 mei 1945 aanvaardde veldmaarschalk Montgomery op de Lüneburger Heide de capitulatie van het Duitse leger. Op de Lüneburger Heide capituleerden echter de Duitse troepen in Noordwest-Europa, waaronder Nederland. Deze capitulatie trad 5 mei om 08.00 uur in werking, ook in Nederland. Montgomery belastte het Britse Tweede Leger en het Eerste Canadese Leger met de implementatie van de capitulatie of het Instrument of Surrender. 

Andere mythen zijn de vrees in Nederland dat het 25ste leger zou doorvechten; de Canadese generaal Foulkes was bevelhebber van het Eerste Canadese Leger; zijn besluit de Duitse generaal Blaskowitz een apart overgavedocument voor te leggen; het ontbieden van Blaskowitz op 5 mei 1945 in hotel De Wereld om de capitulatie te tekenen; onderhandelingen over de voorwaarden van de capitulatie; vierentwintig uur uitstel van ondertekening van het capitulatiedocument om te bezien of hij kon voldoen aan de capitulatievoorwaarden; ondertekening van het capitulatiedocument op 6 mei; Nederland was op dat moment bevrijd. 

Blaskowitz ontving door problemen met de verbindingen 5 mei 1945 pas om 05.35 uur het telegram over de capitulatie bij Lüneburg. Zijn troepen moesten die dag om 08.00 uur alle vijandelijkheden staken. Op dat moment was Nederland vrij. Generaal H. Crerar was bevelhebber van het Eerste Canadese Leger. Hij belastte zijn twee korpsbevelhebbers met de implementatie van het capitulatiedocument of Instrument of Surrender, Simonds bij Oldenburg en Foulkes in Nederland. Zij moesten de vereiste overgavebevelen (Orders on the Surrender) opstellen en door de gecapituleerde bevelhebber in hun sector laten tekenen. De Orders on the Surrender van Simonds moest de Duitse generaal Straube tekenen in Bad Zwischenahn, die van Foulkes moest Blaskowitz tekenen in Wageningen. Foulkes ontbood Blaskowitz in hotel De Wereld om de overgavebevelen ter implementatie van het Instrument of Surrender te tekenen. Onderhandelingen over voorwaarden zijn bij een onvoorwaardelijke capitulatie niet mogelijk; ook niet over de overgavebevelen. Blaskowitz tekende 5 mei om 16.30 uur de Orders on the Surrender. Hij kreeg desgevraagd vierentwintig uur uitstel voor het leveren van de vaak gedetailleerde technische informatie.